Yeni FMEA (AIAG &VDA FMEA)

Neler Getirdi?

Haziran 2019 da yayınlanan yeni FMEA kitapçığı AIAG ve VDA iş birliği ile geliştirildi. Yeni FMEA (AIAG &VDA FMEA) otomotiv sektöründe bazı sıkıntılara yol açacakmış gibi görünüyor. Bu sıkıntıları azaltmanın yolu Yeni FMEA’nın (AIAG &VDA FMEA) doğru anlaşılmasından ve doğru uygulanmasından geçiyor.

Öncelikle şunu belirtmek isterim ki FMEA bir Risk Analizi ise (ki öyle) Yeni FMEA (AIAG &VDA FMEA) daha etkili bir Risk Analizidir. Doğal olarak, Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi ve bileşenleri (IATF 16949, FMEA, SPC, MSA, APQP, PPAP) otomotiv tedarik zinciri içerisinde üretilen her ürünün kalitesinin sürekliliğinin sağlanması ile müşteri memnuniyetine odaklanır. Bunun yollarından birisi de tasarım ve üretim aşamalarındaki riskleri azaltmaktır, yeni FMEA (AIAG &VDA FMEA) da bu amaca hizmet eder.

Peki Yeni FMEA (AIAG &VDA FMEA) ile gelen yenilikler nelerdir;

Artık FMEA uygulamaları 7 adımdan oluşuyor,
FMEA formu değişti, genişledi ve A4 de sığmaz oldu,
RÖS (Risk Öncelik Sayısı) yerine, AÖS (Aksiyon Öncelik Sırası) geldi,
Yeni bir FMEA türü (Bütünleyici FMEA) geldi,
Tasarım FMEA ve Proses FMEA arasındaki etkileşim arttı,
Hata Etkisi, Hata Türünün önüne geçti,
Olasılık, Şiddet ve Saptanabilirlik derecelendirme tabloları değişti,
Yeni bir tablo “Aksiyon Öncelik Belirleme Tablosu” geldi,
Aksiyon planı, önleme ve saptama olarak ayrıldı,

Şimdi 7 adımda Proses FMEA (AIAG &VDA PFMEA) uygulamasına hızlıca bakalım ve neler yeni görelim;

Planlama ve hazırlık

Proses FMEA (AIAG &VDA PFMEA) çalışmalarına FMEA formunu doldurarak başlamak yerine iyi bir ön hazırlık yapılmasını sağlıyor. Bu adımda; ürünle, prosesle ve müşteri ile ilgili bir çok sorgular yer alıyor. Bu adımda neler yeni:

5T metodu (Nedeni, ne zamanı, ekibi, yapılacakları ve nasılları sorgulayan bir metodudur).

Yapısal analiz

Öncelikle; Sistem, Alt Sistem, Bileşen, Parça mantığı içerisinde FMEA analizi yapılacak parçanın hangi sisteme, alt sisteme veya bileşene ait olduğunun belirlenmesi gerekiyor.
Bu adımda neler yeni:

Boundary (Sınır) Diyagramın kullanılması öneriliyor
Boundary (Sınır) Diyagram, bir parça ve bileşenlerinin etkileşim içinde olduğu diğer parça, bileşen, alt sistem ve sistemlerle etkileşiminin şematik gösterilmesidir.
Yapı Ağacı Analizi (bunun için öncelikle proses akış diyagramı hazırlanması öneriliyor.)
Yapı Ağacı Analizi; ürün/prosese ait operasyon adımlarının ve her adımın etkileştiği elemanların (makine, insan, malzeme, çevre, ölçüm, metot) irdelenerek şematik bir şekilde gösterilmesidir.

Fonksiyon analizi

Ürün/Proses fonksiyonlarının incelendiği adımdır. Bu adımda neler yeni:

Fonksiyon Analizi
Fonksiyon Analizi; proses edilen parçanın ve onun prosesinin/iş akış adımlarının fonksiyonlarını inceler ve etkileştiği elemanların (makine, insan, malzeme, çevre, ölçüm, metot) fonksiyonlarını da irdeleyerek şematik bir şekilde gösterilmesini sağlar.
Parametre Diyagramı’nın kullanılması önerilmektedir.
Parametre Diyagramı, FMEA analizi yapılan parçanın/bileşenlerin girdilerinin ve çıktılarının belirlenmesini sağlar aynı zamanda kontrol edilebilen karakteristikleri ve hata durumlarını inceler. Son olarak gürültü faktörlerini (kontrol edilemeyen faktörler) ele alır.

Hata analizi

Hata türleri, etkileri ve sebeplerinin incelendiği adımdır. Bu adımda neler yeni:

Hata zinciri yaklaşımı
Hata zinciri hata türleri, etkileri ve sebeplerinden oluşuyor. Hata etkilerinden yola çıkarak hata türlerini belirlemek gerekiyor.
Hata zincirinde Fonksiyon Analizi girdi olarak kullanılmalıdır.

Risk analizi

Risklerin hesaplandığı adımdır. Bu adımda neler yeni:

Olasılık, Şiddet ve Saptanabilirlik derecelendirme tabloları değişti,
Yeni bir tablo “Aksiyon Öncelik Belirleme Tablosu” geldi,

Optimizasyon

İyileştirme çalışmalarının yapıldığı adımdır. Bu adımda neler yeni:

Aksiyon planı, önleme ve saptama olarak ayrıldı, yani önleye yönelik aksiyonlar ayrı kolanda saptamaya yönelik olanlar ayrı kolonda tanımlanıyor ve takip ediliyor.

Sonuçların dokümantasyonu

Proses FMEA (AIAG &VDA PFMEA) yaşayan bir dokümandır. Yapılan çalışmalar dikkatli bir şekilde dokümante dilmeli ve güncel tutulmalıdır.

Sonuç:

Yeni Proses FMEA (AIAG &VDA PFMEA) önemli ve yapısal değişiklikler ile iş hayatımıza girdi. Yeni Proses FMEA (AIAG &VDA PFMEA)’yı uygulamak zor gibi görünebilir ancak bilinmelidir ki bu zorluğu aşmanın yolu amacı ve araçları iyi algılamaktan geçiyor.

Saygılarımla

Yılmaz ALTAŞ
Sigma Center

AIAG (Automotive Industy Action Group)
VDA VDA (Verbend Der Automobilindustrie)