Entegre Yönetim Sistemleri Politikası Nasıl Hazırlanmalı?

Bir kuruluşun birden çok yönetim sistemini uyguladığını varsayalım. Bu yönetim sistemlerinde ISO 9001:2015 (Kalite), ISO 14001:2015 (Çevre), ISO 45001:2018 (İSG) ve ISO 50001:2018 (Enerji) standartlarına göre kurulduğunu düşünelim. Bu durumda bu kuruluşun dört ayrı politikası olması gerekir. Bunlar;

Kalite politikası (ISO 9001:2015 standardına göre)
Çevre Politikası (ISO 14001:2016 standardına göre)
İSG Politikası (ISO 45001:2018 standardına göre)
Enerji politikası (ISO 50001:2018 standardına göre)

Dört ayrı politika tanımlamak ve bunları ilgili taraflara algılatmak hiç de kolay bir iş değil. Bunun yerine Entegre bir politika oluşturmak daha doğru bir yoldur. “Entegre Yönetim Sistemleri Politikası” Tepe Yönetim tarafından hazırlanmalı ya da en azından Tepe Yönetimin niyetini ve bakışını tam ve doğru yansıtmalıdır.

Politika Nedir?

Bir kuruluşun Tepe Yönetimimin ilgili konu hakkındaki (kalite, çevre, İSG, İK, Finans vb.) duruşunu ve niyetini gösteren beyanıdır.

Entegre Yönetim Sistemleri Politikası;

Bir kuruluşun tepe yönetimimin Entegre Yönetim Sistemi hakkındaki (kalite, çevre, İSG, İK, Finans vb.) duruşunu ve niyetini gösteren beyanıdır. Entegre Yönetim Sistemi Politikası içerisinde Tepe Yönetimin taahhütleri yer alır.

Entegre Yönetim Sistemi Politikası paydaşların erişimine açıktır. Entegre Yönetim Sistemi Politikası vasıtası ile, çalışanlar başta olmak üzere bütün paydaşlar Tepe Yönetimin Entegre Yönetim Sistemi’ne bakışını ve niyeti anlarlar. Çalışanlar kendi işleri yaparken Entegre Yönetim Sistemi Politikasını dikkate almak zorundadır.

Entegre Yönetim Sistemleri içerisindeki zorunlu taahhütler nelerdir;

Öncelikle “Entegre Yönetim Sistemleri Politikası”nın Kalite, Çevre, İSG ve Enerji disiplinleri kapsadığını biliyoruz. Bu durumda “Entegre Yönetim Sistemleri Politikası” içerinde olması gereken zorunlu taahhütleri aşağıdaki standartların politika ile ilgili şartlarında arayabiliriz;

Kalite politikası için, ISO 9001:2015 standardı,
Çevre Politikası için, ISO 14001:2016 standardı,
İSG Politikası için, ISO 45001:2018 standardı,
Enerji politikası için, ISO 50001:2018 standrdı.

O zaman bu standartların içirişinde yer alan politika ile ilgili taahhütler bakalım.

Kalite politikası (ISO 9001:2015)

Kapsama ve amaca uygun,
Hedefler için çerçeve sağlayan,
Şartları karşılamak için taahhüt içeren ve
KYS’ nin sürekli iyileştirilmesi için taahhüt içeren bir politika

Çevre Politikası (ISO 14001:2015)

Kuruluşun amaç ve kapsamına uygun olmalı,
Bir çerçeve sağlamalı,
Kirliliğin önlenmesi ve çevrenin korunmasını içeren taahhüt içermeli,
Yükümlülüklerin yerine getirileceğine dair taahhüt içermeli ve
ÇYS’nin sürekli iyileştirilmesine dair bir taahhüt içermelidir.

İSG Politikası (ISO 45001:2018)

Kuruluşun amacına, büyüklüğüne, bağlamına ve risklerine uygun olmalı,
İSG Hedeflerinin belirlenmesi için bir çerçeve sağlamalı,
Yasal ve diğer şartların yerine getirilmesi için taahhüt içermeli,
Tehlikeleri ortadan kaldırmak ve İSG risklerini azaltmak için bir taahhüt içermeli,
İSG YS’nin sürekli
için bir taahhüt içermeli,
Çalışanların/temsilcilerinin danışma ve katılımı için taahhüt içermeli.

Enerji politikası (ISO 50001:2018)

kuruluşun amacına uygun olalı,
bir çerçeve sunmalı,
bilgi ve gerekli kaynakların varlığını sağlama taahhüdü içermeli,
yasal ve diğer şartları karşılama taahhüdü içermeli,
enerji performansının ve EnYS’nin sürekli iyileştirilmesi taahhüdü içermeli,
enerji performansını etkileyen, enerji bakımından verimli ürün ve hizmetlerin tedarik edilmesini desteklemeli,
enerji performansının iyileştirilmesini dikkate alan tasarım faaliyetlerini desteklemeli.

Standartlardan ortaya çıkan taahhütler aşağıdaki gibidir;

Şartları karşılamak için taahhüt (ISO 9001)
KYS’ nin sürekli iyileştirilmesi için taahhüt
Kirliliğin önlenmesi ve çevrenin korunmasını içeren taahhüt (ISO 14001)
Yükümlülüklerin yerine getirileceğine dair taahhüt (ISO 14001)
ÇYS’nin sürekli iyileştirilmesine dair bir taahhüt (ISO 14001)
Yasal ve diğer şartların yerine getirilmesi için taahhüt(ISO 45001)
Tehlikeleri ortadan kaldırmak ve İSG risklerini azaltmak için bir taahhüt (ISO 45001)
İSG YS’nin sürekli iyileştirilmesi için bir taahhüt (ISO 45001)
Çalışanların/temsilcilerinin danışma ve katılımı için taahhüt (ISO 45001)
Bilgi ve gerekli kaynakların varlığını sağlamak için taahhüt (ISO 50001)
Yasal ve diğer şartları karşılamak için taahhüt (ISO 50001)
Enerji performansını artırmak ve EnYS’nin sürekli iyileştirmek için taahhüt (ISO 50001)

Ortak olan taahhütleri aşağıdaki gibi birleyebiliriz;

Müşteri şartlarını karşılamak ve müşteri memnuniyetini sağlamak,
Yasal ve diğer şartları karşılamak,
Kirliliği önlemek ve çevreyi korunmak
Tehlikeleri ortadan kaldırmak ve İSG risklerini azaltmak
Çalışanların fikirlerini almak ve katılımını sağlamak
Bilgi dahil gerekli kaynakları sağlamak
Enerji performansını artırmak
EYS’ nin sürekli iyileştirilmesi sağlamak.
Hammaddelerin sağlanmasından, ürünlerin ve hizmetlerin son kullanıcıya teslimine kadar bütün faaliyetlerin zararsız ve hasarsız yürütülmesini sağlamak.

Bir Entegre Yönetim Sistemleri Politikası, en azından yukarıdaki taahhütler içermelidir. Bu bilgiyi Entegre Yönetim Sistemleri Politikası oluşturacak olan Tepe Yöneticisi (leri) ne ileterek Entegre Yönetim Sistemleri Politikası oluşturmasını sağlamak en etkili yol olacaktır.

Aşağıda örnek bir Entegre Yönetim Sistemleri Politikası örneği verilmiştir.

ENTEGRE YÖNETİM SİSTEMLERİ POLİTİKASI (Kalite, Çevre, İSG ve Enerji)

XYZ A.Ş. olarak; sürekli ve kalıcı başarının yönetim sistemlerinin uygulanması, sürdürülmesi ve sürekli iyileştirilmesi sağlanacağına inanıyoruz.

Bu nedenle,

Riskleri ve fırsatları etkin şekilde yöneterek tüm süreçlerimizi sürekli iyileştirmeyi,
Müşterilerimizin beklentilerini karşılamayı ve müşteri memnuniyetini arttırmayı,
Tüm faaliyetlerimizi ulusal ve uluslararası yasal şartlara uygun olarak yürütmeyi,
Kalite, İSG, Çevre ve Enerji bilincini başta çalışanlarımız olmak üzere tüm paydaşlarımıza yaygınlaştırmayı,
Yönetim sistemlerinin performansını sürekli iyileştirmeyi,
İSG tehlikelerini dikkate alarak ve riskleri yöneterek sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmayı,
Yaralanmaları ve sağlık bozulmalarını önlemeyi,
Çalışan ve çalışan temsilcilerine danışmayı ve katılımlarını sağlamayı,
Çevreyi korumayı, tüm faaliyetlerimizin çevre boyutunu dikkate alarak kirliliği kaynağında önlemeyi,
Atıklarımızı azaltıcı önlemler almayı, hammadde, enerji ve doğal kaynakları verimli kullanmayı,
Enerji üretim faaliyetleri sırasındaki verimliliği en üst seviyede tutmayı,
Enerji üretimi için enerji kaynaklarını minimumda tutmayı, enerji kaynaklarını azaltmak için projeler geliştirmeyi ve sürekli iyileştirmeyi,
Küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda duyarlı olup tedbirler almayı,
Satın alma ve tasarım faaliyetlerini enerji verimliliğine uygun yönetmeyi,
Üretim sürecinde oluşan atıkları faydalı enerjiye çevirmeyi,

taahhüt ediyoruz.

Yılmaz ALTAŞ

Sigma CENTER