ISO 9001:2015 Standardında Proses Yaklaşımı – Risk Temelli Düşünce İlişkisi
0.3.3 Risk Temelli Düşünce
Etkin bir KYS’nin başarılması için Risk Temelli Düşünce gereklidir. Risk temelli düşünce kavramını destekleyen uygulamalar önceki KYS’lerin içinde farklı ifadelerle yer alıyordu. Örneğin, ISO 9001:2008 KYS standardı (önceki revizyon) içinde yer alan;
- potansiyel uygunsuzlukları ortadan kaldırmak için önleyici faaliyetler yapmak,
- oluşan bir uygunsuzluğu analiz etmek ve
- tekrar oluşmaması için uygunsuzluğun etkilerine uygun önlem almak.
Yukarıda belirttiğimiz 2008 revizyonunda yer alan ifadeler Risk Temelli Düşünce kavramını destekleyen uygulamalardı.
Risk Temelli Düşünce;
- Riskleri ve fırsatları belirlemek için faaliyetler yapılmalıdır; Bu standardın şartlarına uymak isteyen bir kuruluş, riskleri ve fırsatları belirlemek için faaliyetleri planlamalı ve yerine getirmelidir.
- Riskleri ve fırsatları birlikte belirlemek, etkinlik ve verimlilik için bir temel oluşturur; Riskleri ve fırsatları birlikte belirlemek KYS’nin etkinliğini artırmak, iyileştirmek ve negatif etkileri önlemek için bir temel oluşturur.
- Fırsatlar, bir durumun sonucu olarak istenen bir sonucu elde etmek için ortaya çıkar. Örneğin;müşteriyi cezbetmek, yani bir müşteri şikayetini gidermek için müşteriyi memnun edecek adımlar atmak,
- yeni ürün geliştirmek, bir ürün problemini ortadan kaldırmak için ürünü geliştirmek,
- israfı azaltmak ve verimliliği artırmak, rekabet gücünü artırmak için kalitesizlik maliyetlerini ortadan kaldırmak.
- Fırsatları belirlemek, risklerin de dikkate alınmasını kapsar. Yani, riskler ve fırsatlar birbirleriyle ilişkilidir ve birlikte ele alınmalıdır.
- Risk, belirsizliğin etkisidir. Herhangi bir belirsizlik pozitif veya negatif etkiye sahip olabilir.
- Bir risk, bazen bir fırsat da sağlar. Her bir tehdidin arkasında fırsat vardır.
- Yani bir tehditle karşı karşıya kaldığımızda bile bunun arkasında bir fırsat olmalı diye düşünmeliyiz.
Örneğin; hatalı bir ürün sevkiyatı bizi müşteri kaybı ile karşı karşıya bırakabilir. Bu bir risktir ve tehlikedir. Bunu ortadan kaldırmak için, müşteri memnuniyetsizliğini ortadan kaldıracak adımlar atmamız gerekir. Bu adımları iyi atar ve müşteri beklentilerinin ötesine geçersek müşteri ile birbirinizi daha iyi tanır ve daha fazla iş fırsatlarını ortaya çıkartabilirsiniz.